Aan de hand van bestaande thematische kaarten van planners en ontwerpers, worden kinderen en tieners geïnformeerd over bestaande analyses van hun wijk of stad, en worden ze uitgenodigd om met andere brillen naar hun leefomgeving te kijken én er verbinding mee te maken. De thematische kaarten bieden een (nieuw) kader om hen te laten reflecteren over de kwaliteiten en tekorten van de wijk (of stad).
Doel: Kinderen betekenis laten geven aan bestaande (thematische, cartografische) analyses van een wijk of stadsdeel.
Toegepaste strategie(ën):
- stadsvernieuwing
- stadsontwikkeling
Vooral bruikbaar in deze fase(s):
- uitwisselen en ordenen
- kijken en onderzoeken
Toegepast binnen deze case(s):
- casus Dampoort
Werkwijze
STAP 1:
Kies een aantal thema’s die op planningsniveau veelbesproken of relevant zijn in het kader van een stadsvernieuwingstraject, en waarvan je vindt dat het zinvol is om kinderen en tieners hierrond te informeren én hen vanuit hun leefwereld mee invulling en betekenis te laten geven aan dat thema, zodat die informatie kan meegenomen worden in het verdere traject.
STAP 2:
Verzamel of maak leesbare thematische kaarten die de huidige toestand van en rond het gebied van de geplande stadsvernieuwing beschrijven. Voorbeelden van de thematische kaarten die we met KIDS in de Dampoortcase gebruikten, vind je in de rubriek ‘bronnen’. Je kan voor deze workshop bestaande kaarten gebruiken die bijvoorbeeld opgemaakt zijn door het plannings- of ontwerpbureau dat betrokken is bij het stadsvernieuwingstraject, of je kan zelf thematische kaarten samenstellen via het GIS-loket in je stad. (Bijvoorbeeld https://gent.buurtmonitor.be/ of https://stadincijfers.antwerpen.be/ )
STAP 3:
Verken samen met kinderen en tieners de basiskaart. ( inspirerende vragen op ‘satellietbeeld van de wijk’ juiste naam fiche?)
STAP 4:
Verken de thematische kaarten aan de hand van de volgende richtvraag: Wat hebben de ontwerpers op hun kaart getekend rond het thema (vul een thema in…) ?
STAP 5:
Gebruik een uitgewerkte en uitvergrote legende om de thematische kaart te verkennen.
- Jullie hebben ook allemaal een stukje van de legende gekregen.
- Kan je aan de rest van de groep vertellen wat daar op staat?
- Waar zie je dat allemaal op de kaart?
- Wisten jullie dat daar was?
- Weet je hoe dat het er daar uit ziet?
STAP 6:
Laat kinderen en tieners in eigen woorden vertellen wat de thematische kaart zegt over hun wijk, en wat dit thema voor hen nog meer betekent.
- Wat vertelt deze kaart nu jullie over de wijk?
- Weet je nog dingen over de wijk die ook te maken hebben met dat thema?
STAP 7:
Laat kinderen tieners kwaliteiten en tekorten benoemen en aanduiden op de kaart. Voorbeelden, zie ‘beeld- en werkmateriaal’
- Zijn er plaatsen op de kaart waar het thema positief aanwezig is, plaatsen waar dit thema een kwaliteit is in de wijk? Je mag deze omcirkelen met een groene stift. … (dialoog)
- Zijn er plaatsen met kwaliteiten die nog extra versterkt kunnen worden? Welke plaatsen zouden dat zijn en op welke manier kunnen ze versterkt worden? Je mag dit erbij schrijven. … (dialoog)
- Zijn er plaatsen op de kaart waar het thema minder positief aanwezig is of mist, plaatsen waar dit thema een tekort is? Je mag deze plaatsen omcirkelen met een oranje stift. … (dialoog)
- Zijn er plaatsen met een tekort die dringend aangepakt moeten worden? Zo ja, welke oplossingen zouden jullie voorstellen? Je mag dit erbij schrijven.
- Zijn alle plaatsen die jullie aangeduid hebben allemaal even belangrijk om aan te werken? …. (dialoog)
- Op welke plaatsen moet er zeker gewerkt worden aan jullie thema (zowel kwaliteiten versterken, als tekorten opheffen). De belangrijkste plaatsen mag je aanduiden met een gele sticker.
Tips voor begeleiders
Keuzes maken in groep is moeilijk. Wat is van belang? Hoe bereik je consensus? Verwacht niet dat kinderen het meteen sluitend eens zijn. Hak ook de knopen niet in hun plaats door, maar probeer hen net genoeg ondersteuning te bieden om voors en tegens af te wegen, maak ruimte voor verschillende meningen, geef aan iedere deelnemer een forum en de ruimte om gehoord te wornden, ondersteun het (creatief) zoeken naar geschikte compromissen, .. en kader nadien eventueel ook de moeilijkheid van het beslissingsproces.
Inschatting voorbereidingstijd
Veel
Vanaf deze leeftijd
12 jaar
Gemiddelde duur
Kort (< 30 minuten)
Bruikbaar op volgende locaties
Lokaal; klas
Benodigde materialen
- Thematische kaarten van de wijk of stad (eventueel vereenvoudigd, herschaald of selectie van…), bij voorkeur gedrukt op transparant papier en passend op een basiskaart van de wijk.
- Een duidelijke uitvergrote legende, die makkelijk leesbaar is voor de groep waarmee je aan de slag gaat. Gebruik eventueel extra pictogrammen. Maak van de afzonderlijke elementen op de legende ook een fiche, zodat je ze kan uitdelen.
- Basiskaart (stratenplan of satellietbeeld) of een belevingskaart (zie inspiratiefiche ‘belevingskaart’) van de wijk, waarop de kinderen en tieners zich makkelijk kunnen oriënteren.
- Transparant papier
- Groene en rode stiften
- Kleine opvallende stickerbollen die als markering kunnen dienen
- Eventueel een dictafoon en fototoestel
Beeld- en werkmateriaal
- Kaarten