Foto Bouw van een ruimtelijk-economisch vastgoedmodel

Bouw van een ruimtelijk-economisch vastgoedmodel.

B

Bouw van een ruimtelijk-economisch vastgoedmodel.

Ruimte in Vlaanderen is schaars.

In Vlaanderen is ruimte een kostbaar goed, zoals geldt voor alle economische middelen, en dit leidt tot een dynamiek in prijzen. Aangezien de waarde van vastgoed een doorslaggevende rol speelt bij de beslissingen van zowel burgers als overheden, is een diepgaand begrip van deze dynamiek essentieel voor effectief beleid en weloverwogen vastgoedkeuzes. Thema’s zoals betaalbaar wonen en mobiliteit zijn hier nauw mee verbonden en vormen de hoofdthema’s van het onderzoekscentrum Duurzaam Ruimtegebruik en Mobiliteit (DRUM).

Vastgoeddata in Vlaanderen missen transparantie.

In tegenstelling tot veel andere landen ontbreekt het aan openbaar beschikbare transactieprijzen van woningen, bouwgronden, nijverheidsgebouwen, landbouwgronden, enzovoort. Dit leidt tot toenemende twijfels bij toezichthouders, overheden en het publiek over de betrouwbaarheid van waarderingen. Dit bemoeilijkt bijvoorbeeld nauwkeurige waardebepalingen van vastgoed, kosten-batenanalyses, simulaties, en politiek-bestuurlijke afwegingen, zoals het ontwikkelen van een planschaderegeling in het kader van de bouwshift in Vlaanderen.

Het Ruimtelijk-Economisch Vastgoedmodel (het REM): een analyse van objectiviteit en kwaliteit in de Vlaamse vastgoedmarkt.

In de zoektocht naar objectiviteit en kwaliteit binnen de Vlaamse vastgoedmarkt komt het Ruimtelijk-Economisch Vastgoedmodel (REM) naar voren als instrument. Het REM is ontworpen om de complexe dynamiek tussen locatie, perceel en vastgoedwaarde bloot te leggen. Met als voornaamste doel het vaststellen van het verband tussen vastgoedwaarde en de determinanten die deze waarde bepalen. Deze determinanten worden onderverdeeld in drie categorieën, waarbij het microniveau de structurele eigenschappen van het vastgoedobject omvat, zoals oppervlakte en aantal kamers. Het mesoniveau omvat de buurtkenmerken, zoals toegang tot openbaar vervoer en criminaliteit, terwijl het macroniveau de invloed van de bredere economische context, wetgeving en marktdynamiek belicht.

De definitie en kwantificering van deze determinanten worden vastgelegd in een taxonomie. Deze taxonomie verduidelijkt bijvoorbeeld hoe criminaliteit, mobiliteitsscore of werkgelegenheid in een buurt worden berekend, welke (open) databronnen hiervoor kunnen worden gebruikt en waarom deze relevant zijn voor de waardebepaling van een woning, handelszaak of grond. De gegevens die onder deze taxonomie vallen, worden opgeslagen in een centrale databank die beschikbaar kan worden gesteld aan de vastgoedsector.

De gegevens in deze databank worden geaggregeerd in een statistisch onderbouwd model. Dit model biedt een concrete, monetaire weergave van de impact van bijvoorbeeld een hogere mobiliteitsscore of een kleinere grondoppervlakte op de waarde van vastgoed. Met andere woorden, het model omvat een formule waarin aan elke relevante determinant een bedrag wordt gekoppeld. Hierdoor is er maximale transparantie met betrekking tot de totstandkoming van een waardebepaling.

De combinatie van een uniforme vastgoedtaxonomie en een transparante formule vormt de basis van een automated valuation model (AVM) dat de waarde van vastgoed automatisch en efficiënt kan bepalen binnen een bepaalde prijsklasse. Bovendien is het AVM ruimtelijk opgezet. Alle datalagen zijn ruimtelijk gestructureerd voor heel Vlaanderen, waarbij het model rekening houdt met de locatie van een woning of grond. Als resultaat kan het AVM worden ingezet op verschillende schaalniveaus, afhankelijk van het beleidsdoel. Zo kan de waarde van vastgoed worden uitgedrukt per gemeente, per statistische sector, per cel van 1 km² of 1 ha, of indien mogelijk, zelfs op perceelsniveau.

Bouwgrondprijzen in Vlaanderen: update 2023

Sinds 2015 ontbrak het aan een actueel rapport over bouwgrondprijzen in Vlaanderen. Dit onderzoeksproject vult dit hiaat. Het rapport analyseert de recente ontwikkelingen van bouwgrondprijzen, met name voor de periode 2016 tot en met 2022, rekening houdend met de structurele kenmerken en locatie van het perceel. De update voor 2023 is vanaf nu ook beschikbaar.

Resultaten en output.

Cannabisness

Ruimtelijk Economisch Vastgoedmodel voor Gent
Wonen in Gent is duur. Maar hoe duur? En op basis van welke parameters worden vastgoedprijzen berekend? Onderzoeker Pepijn Viaene licht toe in dit filmpje!

Anne-Sophie

Podcast - Huizenmarkt
In deze podcastaflevering wordt een antwoord gezocht op de vraag van een jong koppel dat graag een eigen woning wil kopen. Doen ze dit beter nu, of wachten ze nog een aantal jaren? DRUM-onderzoeker Pepijn Viaene weet raad.

Anne-Sophie

Bouwgrondprijzen in Vlaanderen
Sinds 2015 werd niet meer gerapporteerd over bouwgronden in Vlaanderen. Na verwerking en verrijking van de dataset met de perceelgeometrie en bestemming volgens de ruimteboekhouding kunnen bouwgronden geïdentificeerd worden. Zo kan de recente evolutie van bouwgrondprijzen, specifiek de periode 2016 tot en met 2022, geanalyseerd worden in functie van de structurele eigenschappen en locatie van het perceel.

 

Maak kennis met onze experten.

Anne-Sophie

Mieke Paelinck
Projectcoördinator

e-mail

Joke Persyn

Pepijn Viaene
Projectmedewerker

e-mail

Bouw van een ruimtelijk-economisch vastgoedmodel is een onderzoeksproject van het onderzoekscentrum Duurzaam Ruimtegebruik en Mobiliteit.