Op 13 september is het Dag van het Testament voor het Goede Doel. Goede doelen krijgen bij steeds meer mensen een plaats in hun testament. En het zijn zeker niet altijd mensen die al bekend waren bij het goede doel die het legaat ontvangt. Onderzoek van HOGENT toont aan dat de geldsommen die goede doelen uit testamenten ontvangen, 7 op de 10 keer onverwacht is. Een trend die lijkt toe te nemen.
Jaarlijks volgt HOGENT in opdracht van testament.be de legaten op die goede doelen ontvangen. Daaruit blijkt dat schenkingen na de dood aan goede doelen toenemen. En dat de schenkers zeker niet altijd een bestaande band met het gekozen goede doel hebben. Meer dan 7 op 10 van de goede doelen die een legaat ontvingen, waren vooraf niet op de hoogte dat ze in een testament waren opgenomen. Ook blijkt dat meer dan 50 procent van diezelfde goede doelen dit kregen van een persoon waarmee ze eerder nooit contact hadden. Meer dan 60 procent van die organisaties wordt zelfs erfgenaam zonder dat ze voorheen via donatie of lidmaatschap 1 cent ontvingen van die erflater.
Die bevindingen zijn gebaseerd op cijfers van 2019, wat de meest recente beschikbare gegevens zijn, onder meer omdat jaarrekeningen pas in juni van het daaropvolgende jaar ingediend moeten worden en 2020 dus nog niet verwerkt is.
Impact na de dood
Een legaat bedraagt gemiddeld 123.000 euro, waarmee iemand dus een serieuze impact heeft na zijn/haar dood. Voor de goede doelen in kwestie is dit een enorm groot en vaak onverwacht cadeau. Zeker omdat de meeste erflaters niet vragen hun erfenis voor een specifiek doel of project aan te wenden, geeft dat goede doelen een grote bestedingsvrijheid. Zo kunnen de organisaties zelf bepalen waar ze met dat bedrag het grootste verschil kunnen maken.
Voor sommige goede doelen gaat het ontvangen van legaten verder dan een toevallige meevaller. Zo kennen de onderzoekers drie organisaties – opvallend alle drie met thema kankerbestrijding – die in 2019 quasi volledig steunen op inkomsten uit legaten. Een grote meerderheid van de legaten wervende organisaties (75 procent) haalt daar tot een kwart van de totale inkomsten uit.
Ook het aantal verworven legaten vertoont een aanhoudende stijging. In 2019 is het gemiddeld aantal legaten 10 per organisatie, een verdubbeling in 10 jaar tijd. De onderzoekers merken wel grote verschillen. De grote meerderheid van goede doelen (42 procent) ontving in 2019 slechts één legaat, 14 procent ontving twee legaten, 9 procent drie legaten, … en één organisatie ontving maar liefst 166 legaten.
"De hamvraag voor volgend jaar is wat de impact zal zijn van de afschaffing van het duolegaat in Vlaanderen"
HOGENT blijft dit opvolgen. De hamvraag voor volgend jaar is wat de impact zal zijn van de afschaffing van het duolegaat in Vlaanderen, waarmee schenkers voor een gunstig belastingtarief een deel van hun erfenis konden schenken aan goede doelen. Voor dertig organisaties waarvan de onderzoekers weten dat ze duolegaten ontvingen, telde dit systeem mee voor 56 procent van de legateninkomsten.
De inkomsten uit legaten zijn de afgelopen jaren gestegen.
Het jaar 2019 in cijfers:
Over welke organisaties gaat het?
Deze resultaten hebben betrekking op 138 organisaties die in 2019 samen meer dan 180 miljoen via legaten opgehaald hebben (waarvan samen meer dan 48 miljoen via duolegaten).
138
organisaties met legaten
16%
van de totale inkomsten bestaat uit inkomsten uit legaten
1
de doorsnee organisatie ontvangt één legaat per jaar
123.093 euro
gemiddelde bedrag van één legaat
145.373 euro
gemiddelde bedrag van één duolegaat
32
organisaties met duolegaten
56%
van de totale legateninkomsten bestaat uit duolegaten
1
de doorsnee organisatie ontvangt één duolegaat per jaar
85 % van de organisaties ondervindt GEEN problemen met familie, andere erfgenamen of notaris bij de afhandeling van de legaten.
85 % van de organisaties ondervindt GEEN problemen met familie, andere erfgenamen of notaris bij de afhandeling van de legaten
"Iedereen is potentiële kandidaat erflater"
Meer dan 47% van de erflaters
is nog niet bekend bij de organisatie.
Meer dan 59% van de erflaters
is nog geen donateur.
Van meer dan 70% van de
opgemaakte legaten is de
organisatie niet op de hoogte.
Meer dan 70% van de erflaters laat
de organisaties vrij in het
besteden van hun legaat.
De legatenbarometer is een project van het Research Centre for Sustainable Organizations van HOGENT in opdracht van testament.be.
Contact
Zelf deelnemen?
Ontvang je legaten en wil je als organisatie ook deelnemen aan de volgende legatenbarometer? Neem dan contact op met annsophie.bouckaert@hogent.be. Hartelijk dank!
Navorming fondsenwerving 2023
Staat fondsenwerving in jouw organisatie nog in de kinderschoenen en wil je weten hoe dit aan te pakken? Schrijf je in voor onze navorming fondsenwerving 2023.
Publicatiedatum: 08/09/2021